Stel je voor: de zonnestralen strelen je gezicht, de wind speelt met je haren en je voelt de opwinding van de beweging. Fietsen is zoveel meer dan alleen een vervoersmiddel; het is een gezonde en bevrijdende ervaring voor zowel je lichaam als geest. In een wereld waarin we steeds meer tijd zittend doorbrengen, is het belangrijk om een actieve levensstijl te omarmen. En wat is er nu beter dan fietsen? Het is een oefening die je hart laat pompen, je spieren versterkt en je algehele conditie verbetert. Fietsen is als een dans met de weg, een ritmische beweging die je lichaam uitdaagt en beloont. In deze fietsfile nemen we je mee in de (vele) gezondheidsvoordelen van fietsen.
Obesitas is wereldwijd een groeiend probleem. Naar verwachting hebben in 2030 meer dan 250 miljoen kinderen ernstig overgewicht tegenover 158 miljoen in 2020. Europa is geen uitzondering, al zijn de verschillen groot, blijkt uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In 2020 heeft gemiddeld 14,7% van de volwassenen van 18 jaar en ouder in Nederland obesitas. Overgewicht vormt niet alleen een probleem in Nederland, maar in alle Westerse landen. Hoewel in Nederland de helft van de volwassenen overgewicht heeft, komt overgewicht in de meeste EU(Europese unie)-landen nog vaker voor. Alleen in Italië, Frankrijk, Luxemburg en Cyprus is er minder overgewicht dan in Nederland. In Malta, Kroatië en Tsjechië komt overgewicht het vaakst voor (Eurostat, 2022).
Wanneer we kijken binnen de landsgrenzen zien we dat GGD-regio Zuid-Limburg het hoogste percentage inwoners met obesitas heeft (17,8%). Ook de GGD-regio Twente kent veel obesitas (16,3%). In GGD-regio Noordwest Overijssel valt het mee met 14,4%. Binnen de Overijsselse grenzen zijn Twenterand (22%) en Zwartewaterland (21%) uitschieters (Rijksministerie voor Volksgezondheid, 2022). Een manier om overgewicht tegen te gaan is (meer) de fiets gebruiken. Onderzoek wijst uit dat men door fietsen eerder de beweegrichtlijn haalt (2,5 uur per week), wat er voor zorgt dat de kans op obesitas substantieel minder kleiner is (Kenniscentrum Sport & Bewegen, 2023).
De Nederlandse bevolking vergrijst in een rap tempo. Op 1 januari 2023 telde Nederland 3.601.167 inwoners van 65 jaar of ouder. Dat is 20,2 procent van de bevolking. De vergrijzing van Nederland is opgelopen: in 1990 was nog 12,8 procent van de inwoners 65-plus. Dit gaat zich ook nog sterk doorzetten (CBS, 2023). De vergrijzing doet zich het sterkst voor aan de randen van Nederland, waaronder ook in de randen van Twente.
Met deze ouderdom komen er ook meer ouderdomskwaaltjes. De fiets kan bijdragen aan het tegengaan van deze ouderdomskwaaltjes. Wanneer iemand zich aan de eerder beschreven beweegrichtlijnen houdt heeft diegene een aantoonbaar kleinere kans op ziektes, zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, verschillende typen kanker en ook depressies (Gezondheidsraad, 2017). Ook is fietsen een manier om de symptomen van reuma en stijfheid in de spieren te verminderen (Fietsersbond, 2022).
Naast dat fietsen ontzettend goed is voor de fysieke gezondheid van mensen, is het ook ontzettend goed voor de mentale gezondheid van individuen. Het percentage volwassen Nederlanders (18-64 jaar) met een psychische aandoening in de afgelopen 12 maanden is in de afgelopen 12 jaar fors toegenomen. Namelijk van 17% in 2007-2009 naar ruim een kwart (26%) in 2019-2022 (NEMESIS-3) (Trimbus, 2023). Fietsen heeft ook effecten op de mentale gezondheid van mensen. Het zorgt voor minder stress en biedt mentale ontspanning en vrijheid. . Ook is er een positieve relatie gevonden tussen fietsgebruik en mentale gezondheid en het subjectieve welzijn (Singleton, 2018). In een onderzoek naar beeldvorming over mobiliteit blijkt, dat fietsen het meeste met vreugde werd geassocieerd ten opzichte van de auto en OV, ook door niet-gebruikers (Singleton, 2018).
Zoals hierboven beschreven kent fietsen vele gezondheidsvoordelen. Maar deze gezondheidsvoordelen leven ook nog substantieel wat op. Zo zorgt het voor een stijging van de Arbeidsproductiviteit. Onderzoek van TNO wijst uit dat mensen die op de fiets naar hun werk gaan gemiddeld 1,3 dagen per jaar minder ziek zijn (Decisio, 2017). De rekentool van Decisio (2017) wijst uit dat de besparing op arbeidsproductiviteit tussen de €1.000 en €2.000 per werknemer die aan de beweegrichtlijnen gaat voldoen per jaar. Hiernaast zorgt het voor een hogere Levensverwachting. Mensen die dagelijks fietsen voor een korte rit, leven 3 tot 14 maanden langer ten opzichte van mensen die de auto gebruiken voor korte ritten (De Hartog et al., 2010)
Fietsen biedt een breed scala aan voordelen voor de gezondheid. Het is niet alleen een praktische manier van vervoer, maar ook een bron van plezier, gezondheid en welzijn. Het is belangrijk om deze voordelen te erkennen en fietsen te promoten als een waardevolle activiteit voor iedereen. Door fietsen te integreren in ons dagelijks leven kunnen we zowel onze fysieke als mentale gezondheid bevorderen en genieten van de vele positieve effecten die het met zich meebrengt. Mocht je vragen hebben over welke gezondheidsvoordelen fietsen nog meer kan bieden? Neem dan contact op met 365 dagen fietsen in Overijssel, via info@365dagenfietsen.nl. De kennis en het netwerk is aanwezig om je vragen te kunnen beantwoorden!
